Ký ức tuổi thơ

 Cây đàn chứng kiến sự xum họp đó của gia đình tôi giờ mang lên toà để làm vật chứng cho cuộc chia tay mà ông biết trước thế nào cũng xẩy ra. Bố để cho ông đánh vì bố hiểu rằng ông đánh bố chỉ là đau bên ngoài, nhưng nỗi đau trong lòng ông thì sâu hơn rất nhiều.

Sự chia ly của người trong cuộc đúng ra lại không đau đớn bằng sự chia lìa mà nó mang lại cho mấy ông cháu tôi. Ông ngoại trên đời yêu thương và cưng chiều nhất là anh trai tôi, thằng cháu nhút nhát hiền lành của ông. Với ông, anh là điều mà ông mãn nguyện nhất. Ông còn làm cả bài thơ con cóc cho anh tôi mà đến giờ tôi vẫn còn nhớ:

Gió đông gió thổi hiu hiuThằng Dũng hai tay móc củ thìuĐưa lên mũi ngửi thấy thiu thiu....

Với sự sắp xếp của toà án, anh tôi về ở với bố, tôi về với mẹ, thì đương nhiên ông đành phải xa anh tôi mà tôi biết là ông đứt từng khúc ruột. Không biết có nên tin vào duy tâm hay không nhưng cho đến tận bây giờ sau hơn hai chục năm ông mất, mỗi lần anh tôi thành kính xin ông điều gì, ra mộ ông khấn là y như rằng anh xin được. Mộ của ông mẹ xây lại to đẹp hơn xưa nhưng cái ảnh trên mộ của ông thì chỉ vài hôm, lâu lắm là vài tháng lại bị bong ra. Chỉ duy nhất anh tôi gắn lên thì hơn chục năm rồi vẫn y hệt như thế.

Mẹ tôi sau đó lấy bố tôi bây giờ, (lẽ ra tôi nên gọi bố mà bố dượng nhưng không hiểu sao tôi luôn ác cảm với từ 'dượng'). Bố sau này của tôi là người bố tốt nhất trên đời, nhân hậu nhất thế gian và là người có trái tim bao la hơn cả bầu trời. Thế cho nên tôi luôn trìu mến gọi bố đơn giản bằng tên cũng giản dị giống như con người: bố Thảo.

Bố lấy mẹ khi bố vẫn còn là trai tân, mẹ một đời chồng về nhà bố Thảo ở khi ấy còn có thêm tôi và ông ngoại. Mẹ của bố Thảo tôi gọi là bà nội hiền như bà Bụt và yêu thương tôi như cháu ruột của bà. Sáng sáng bà dắt tay tôi ra đầu phố mua cháo sườn cho tôi ăn. Điều tưởng đơn giản thế thực ra ở thời điểm cách đây gần ba mươi năm không dễ dàng chút nào. Bố là trai chưa vợ lại lấy mẹ một đời chồng mà lại có con riêng... Bà bỏ qua tất cả những lời dị nghị của xóm làng mà mở lòng đón gia đình bé nhỏ của tôi, ba tấm thân bơ vơ lạc lõng không có nhà về.

Sau khi bà mất ông ngoại từ trong Nam ra ở với gia đình tôi. Đây là khoảng thời gian bình yên nhất của tôi với ông. Ông ra mang bao nhiêu là quà nhưng lạp sưởn là thứ hồi đó tôi thích nhất. Chiều chiều ông nấu món nhúng rau diếp hai ông cháu cùng ăn trong lúc bố mẹ đi làm. Đấy là lần đầu tiên tôi biết đến món nhúng mà về sau là món lẩu. Hồi đó ở Hạ Lý có còi báo động còn lại từ hồi chiến tranh, cứ đến 12 giờ trưa là hú một hồi rất dài như báo giờ nghỉ trưa. Tiếng hú vang và dài khắp vùng nhà nào cũng nghe thấy. Một hôm buổi trưa ông đang lúi húi nấu cơm, tôi nghịch ngợm ra nấp sau cửa giả giọng còi hú xem ông có nhận ra không. Tôi hú ù ú ú... rồi nghe thấy ông chép miệng, đã 12 giờ rồi đấy cháu ạ. Cho đến tận bây giờ tôi vẫn còn ân hận vì lần đó đã trêu ông và chắc là ông chưa bao giờ biết có lần ông tự trách mình sao nấu cơm muộn cho đứa cháu gái bé bỏng.

Ngày mẹ tôi sinh em Hà hôm đó trời cũng lất phất mưa. Năm đó tôi tám tuổi, tôi vẫn nhớ dáng mẹ đi lom khom vì đau bụng cạnh dàn trầu không, nước tong tong nhỏ theo từng kẽ lá trầu như những giọt nước mắt ông Trời khóc cho số phận ngắn ngủi của đứa em gái đáng thương của tôi. Bố Thảo đi công tác không có nhà để đưa mẹ đi bệnh viện. Trời mưa cộng thêm bố không có mặt lúc em chào đời như báo trước cuộc đời em không trọn vẹn....Lúc mẹ đi rồi chỉ ông và tôi ở nhà ông đi qua đi lại mà tôi không hiểu gì. Em Hà của tôi có đôi mắt tròn đen lay láy và xinh xắn vô cùng, mỗi lần chơi, em hua hua bàn tay nhỏ xíu, em là báu vật của gia đình tôi và cả đối với ông tôi nữa.

Ngày em tôi mất tám tháng sau đó ông ngồi thẫn thờ, tôi ngơ ngác. Nỗi đau mất người thân yêu, nhất là khi tóc bạc phải tiễn đưa tóc xanh dường như là nỗi đau đáng sợ nhất trong đời người. Bố Thảo tôi lại chính là người lái xe chở em đi, chuyến xe lần đầu tiên em được đi xa cũng là lần cuối cùng. Bố trở em trong chiếc quan tài bé xíu, trở đi chôn luôn phần còn lại của cuộc đời ông...

Tôi đi học lúc xếp hàng cầm tay đứa bạn theo thói quen cứ vuốt bàn tay bạn tìm sự quen thuộc của tay em. Mỗi lần chơi với em tôi vẫn hay làm thế. Bàn tay bạn tôi không ấm áp bằng tay em tôi, không mềm mại bằng tay em tôi, bàn tay mà đứa em gái tội nghiệp chưa một lần biết nắm chặt tay tôi, chưa một lần vỗ về vai bố mẹ, để tôi có lần được vênh mặt với bạn và dìu em những bước chập chững đầu tiên. Bàn tay mà chưa kịp biết cầm chắc em đã vội buông ra, em buông đi tất cả và từ bỏ cuộc đời sớm quá để tất cả mọi người trong nhà mình bơ vơ ngơ ngác hụt hẫng nuối tiếc như mất luôn phần đời còn lại Hà ơi...Phải rồi, có lẽ vì em tôi quá xinh đẹp, quá mong manh nên ông Trời thương, sớm đón em về làm một Thiên Thần nhỏ trên ấy. Gia đình tôi đã phải thật may mắn mới có được em, tuy chưa đủ dài để chia sẻ buồn vui, nhưng em đã đến rồi đi và sẽ mãi là một thành viên trong gia đình bé nhỏ này. Dù đi đâu đến chân trời góc bể, em vẫn luôn tồn tại, thật trong trẻo và tươi đẹp trong trái tim tôi.

Trở lại với chuyện của ông. Hồi trẻ ông phong độ giỏi giang là thế, cả cuộc đời ông ba chìm bảy nổi khắp phương trời là thế, vậy mà khi đến cuối đời, tuổi thơ tôi gắn liền với ông bằng sự nghèo nàn và thiếu thốn, sự thiếu thốn chung của thời bao cấp cũng là tình hình xã hội lúc bấy giờ. Những buổi chiều tan học đi qua cầu treo Hạ Lý, ông tôi nhỏ thó nhưng ánh mắt vẫn toát nên vẻ nhanh nhậy và tinh anh với hộp đồ nghề bơm vá xe. Bố mẹ tôi nghèo nhưng không muốn ông làm nhưng ông vẫn quyết sáng sáng cắp cái hộp ra đầu phố kiếm thêm vài đồng mua rượu uống. Sau này khi gia đình tôi khá hơn, thì ông không còn nữa. Mỗi lần có dịp qua cây cầu treo nơi ông trước đây vẫn ngồi vá xe, không biết từ bao giờ tôi có thói quen đưa mắt tìm kiếm hình ảnh quen thuộc của cái bơm dựng ngay ngắn nơi vỉa hè có chèn một viên gạch đỏ đỏ để giữ cho cái bơm khỏi đổ. Nơi góc phố đó ngày xưa đi học về thỉnh thoảng tôi chạy vào thăm ông, ông vẫn dúi vào tay tôi khi thì cái kẹo lạc, lúc thì quả táo nhìn tôi ánh mắt trìu mến bảo: con An ngồi đây ông ra sửa xe một chút rồi ông cháu mình về...Gió thổi tóc tôi bay bay làm cay mắt khiến lòng tôi nôn nao.... Ông ngoại ơi ông luôn là một hình ảnh đẹp nhưng đầy bí ẩn, một ông tiên hiền từ, một anh hùng mà con cháu suốt đời ngưỡng mộ.

Ông ở với gia đình tôi đến năm 84 tuổi thì mất. Khi ông già và không còn minh mẫn, bố tôi, (chứ không phải mẹ) lại là người chăm sóc ông cuối đời. Cho đến tận bây giờ tôi mới nhận ra là cả đời ông vùng vẫy khắp nơi, giúp đỡ bao người, ba người vợ, bốn người con và còn nhiều người em người cháu. Thế mà khi đau ốm liệt giường lại chỉ có thằng con rể bón từng thìa sữa, thay quần áo tắm rửa, mua rượu, bảo vệ và bao che cho những tắc quái của tuổi già. Chưa bao giờ tôi thấy bố có biểu hiện của sự khó chịu hay mệt mỏi khi chăm ông, chưa bao giờ tôi thấy bố kêu ca phàn nàn về vấn đề gì. Thế mới biết trong cuộc đời không phải cứ theo quy luật bố mẹ ốm là phải con cái chăm, thế mới biết không phải cứ có con là về già đau ốm đương nhiên nó sẽ chăm cho mình... Mà nó là cái duyên, cái duyên để mình gặp một người nào đó đến đúng thời điểm nào đó. Chính bản thân bố tôi có duy nhất một người bố, lại là con một mà lúc ông nội ốm rồi mất là lúc bố lại đang ở chiến trường không về chăm được. Thế cho nên, trong cuộc đời, nếu số phận đã đưa đẩy ai đó đến cuộc đời đó không phải là ngẫu nhiên, mà là cái duyên. Hãy thương yêu, tôn trọng và giữ gì lấy nó...

Giờ ông mất khi tôi còn quá nhỏ, chưa một lần ngồi cùng ông ôn lại kỷ niệm thời thơ ấu, chưa một lần nghe ông tâm sự chuyện đời ông. Tôi chỉ biết từng chút từng chút những câu chuyện chắp vá của mẹ mà viết nên tâm sự này. Tôi tin rằng ở trên cao ông vẫn dõi theo từng bước con cháu ông đi. Ông ơi, nguyện ước của ông chắc chắn là thấy con cháu nhận ra nhau và đoàn tụ. Cháu đã thực hiện được 2/3 rồi. Ông ở trên đó phù hộ chỉ lối cho cháu tìm lại được hai bác bên Pháp. Để các bác được về lại Việt Nam, để thấy quê hương mình đẹp thế nào, về để thắp cho ông nén hương ông nhé. Hay biết đâu, ừ, biết đâu đấy các bác đã đang và vẫn khắc khoải tìm nhà mình mà cái duyên chưa tới ông nhỉ? Cháu tin là ngày đó sẽ không xa phải không ông?

Melbourne đêm 1 tháng 8 năm 2013.